लुप्त अवस्थाय् थ्यना च्वम्ह छम्ह अजिमा " साम्हाः " अजिमा

 लुप्त अवस्थाय्  थ्यना च्वम्ह छम्ह अजिमा " साम्हाः  " अजिमा

     पुला पुलांगु पूजापाठ याईगु थ्यासफुलय्  च्वयात कथं  येँ देशय दुनेया मुख्य अष्टमातृका अजिमापिंगु पिगंः धलखये दुनय् लाम्ह तर कोलाहल येँ देशयया थौया अवस्थाय् लुप्त धैथें अवस्थाय् थेना झिसं मिखा ब्वय् मफया च्पम्ह छम्ह अष्टमातृका अजिमा खः येँ देय्या उत्तर दिशाय् विराजमान जुया च्वंम्ह अष्टमातृका पिगंः खः " साम्हा "अजिमा । थ्व अजिमा   थँबहि भगवानबहाःया लिउनय्या मू सडक ठमेल नरसिंहचोकं उत्तर गलक्व पाखा वनेगु चोक लेखनाथ मार्ग सडक मथ्यनिबले भच्चा थुखय् सडकं जवपाखे भच्चा दुनय्( हरिनागःया पश्चि पाखे) छगु निजि सम्पत्ति समसारा  बुटिकनांया होटलया कमपाण्ड दुनय लाना च्वंगु दु । थ्यासफु व थिथि संस्कृतिविद पिसं थःथःगु च्वसु व सफुति धासा थँबहिया थ्व अजिमाया पिगंः दुगु थाय् स्पष्ट रुपं थनहे खः धया च्वयातगु धासा खनेमदु ।  खाली थँबहि अजिमा वाय् थँबहिया साम्हा अजिमा जक धयातगु खनेदु ।  

       थँबहि लागाः दुनय् झि सकस्या अप्वसिन खना च्वम्ह छम्ह हे अजिमा खः भगवानबहाः दुहाँ वनेगु ध्वाखाया खवपाखे ध्वाखा नापं खनेदुगु छगु देगःलय् दुनय् विराजमान जुया च्वम्ह " जातिका अजिमा जक खः । थ्व जातिका अजिमा पिगंःअजिमा धासा मखु । अथे हे मेम्ह छम्ह अजिमा खः थँबही पलस्वाँपुखु अतिक्रमनयाना दयकगु छायाँ कम्पलेशया निगु ध्वाखा मध्यया उत्तर पाखेया लिपागु ध्वाखाया न्ह्यनय् सडकं भच्चा दुनय तर सडकं हे खनेदु देगःया रुपय् खनेमदुगु तर अयसां अनन  द्यःदु धईकथं खनेय दुगु तर अन वना स्वतधासा पिगंः द्यः खनेदुम्ह अजिमा खः फुसिंख्यः अजिमा । थ्व खजिमा फुसिंख्यः  मनमैजुया ईन्द्रायणी द्यः साला स्थापनायाना तम्ह मनमैजु अजिमा खः । मनमैजुया इन्द्रायणी द्यःयात झिसं फुसिंख्यः अजिमा धयातगु दु ।

         झि नेवाः संस्कृतिविद बलदेव जुजुं च्यातगु छगु सफु " खड्ग सुरक्षाया प्रतीक" नेपाल तान्त्रिक द्यः व तान्त्रिक पूजा ने.सं. ११०५ या सफुया पृष्ठ ४४-४५ पानाय् च्वयातकथं येँ देया मुख्य अष्टमातृका अजिमापिनिगु पिगंःत मध्या छगु पिगः थँबही अजिमा , थँबहि केनातगु दु । अथे हे मेम्ह छम्ह संस्कृतिविद धनशमशेरं च्यातगु छगु  च्वसुु " कामकला रहस्य" नेपाल एसियालीकेन्द्र त्रिविवि काठमाण्डौ बी.सं २०३९ पृष्ठ ९८-१०२ पानाय् च्वयात कथं येँ देयेया मुख्य अष्टमातृका अजिमापिं मध्य छम्ह ठमेलका पाषाण चामुण्डा धया केनातगु खनेदु । थुकथं संस्कृतिविद पिसं थँबहिया  अष्टमातृका अजिमा धया केना तसांन पिगंःया थाय् वा थँबहिया गुम्हपति अजिमा धया धया मत । अथे जुयान थ्यासफुलय च्वया केनातम्ह थँबहिया " साम्हा " अजिमा गन वाय् गुम्ह खः धईगु प्रस्त मजु ।

      धाथें धायमालधासा जि भच्चा च्वापुका   जुया जिके छुं ज्ञां बुद्धि मदुसान  छुं दँ न्ह्यनिसें  यैँ देय् दुनेया अजिमापिं गन गन दु, नां छु छु खः अले ग्वम्ह अजिमापिं दु , छु छु अजिमापिं अष्टमातृका पिगंः अजिमाय् ला धईकथं माला दुवाला जुइगु लहर वगुलिं जि वहे लपुई समसः वना वाला माला दुवाला जुया । थ्व ज्याःय् जित छम्ह निम्ह पासापिं राजपुत बामन शाही, राजपुत बिनोद शाहि, हरिबहादुर शाहि व मेमेपिं पासापिसं हपाः बियाँ दिगुलि जिं थःगु पला न्ह्याका वना ।  जिं न्ह्याकागु पला कथंया लिच्च रुपया जिं नेपालभाषा न्हिपौ सन्याटाइम्सयाय् अजिमायुक्त शक्तिपीठ च्वसु-सन्धा टाइम्स प्रकाशित तिथि ने.सं.११३१ दँया कौलाथ्व / २०६८ असोज ल्याःलय् जिगु न्हापागु च्वसु " अजिमायुक्त शक्तिपीठ " प्रकाशित जुल । 

      न्हापागु प्रकाशि व  अनलिपा ईलयब्यलय् येँदेया अजिमापिनिगु नां धलकथं थिथि च्वसुत पिहाँवल । जिगु दकल् लिपाया प्रकाशित येँ देया अजिमापिनिगु नां धल कथंया च्वसु थ्व हे वंगु म्वहनी नखःया महाअष्टमी कुन्हु गोरखापत्रलय प्रकाशित " कान्तिपुर नगरका शक्तिपीठ " खः । थ्व च्वसु जि व सन्दिप सापकोटाया संयुक्त खः । थ्व च्वसुलय तक न अजिमा पिनिगु नां धलखय् यक्व हे यक्व हे  दुथ्याके मफुगु वाय् जिं येँ देय् दुनेया अजिमापिं दुवाला स्वय् मगागु खनेदत । छाये धासा छगु अनलाईन पत्रिका सेतोपाटीकाय् सुदिप श्रेष्ठज्यूया "  वैशालीबाट आएका लिच्छविहरूले बसालेको सहर " च्वसुलय् " सुदिप जुं थःगु च्वसुया सम्पदायात्राया आलेखदुनय्  खड्कार कान्तिपुर नगरलाई उत्तर मोहडामा बसेर नगरलाई  सजकताका साथ नजर लगाएर बस्नु हुने साम्हाः अजिमा । अहिले कोलाहाल शहरको भिडभाडमा लुप्त भएको अवस्थामा रहेको " धया च्वयातगु खना जिं  येँ देया अजिमापिया बारे अझहे दुवाला स्वयमगागु वाचाय्का । https://www.setopati.com/cover-story/katha-ye:/189881।

       अले जिं येँ देयया उत्तर सिमाना पिनय थँबहि, गल्क्वपाखा, सामाखुसी व सामाखुसिय जख सामलयतकन " साम्हाः अजिमा माःजुया https://www.facebook.com/100002443637010/posts/3624008947690524/  थ्व हे झ्वलय् गलक्वपाखाया नासःद्यःया पाला भाजु नासाद्यः पाला - पूर्ण महर्जन( माईला) नापं साम्हाः अजिमाया बारे खँ ल्हानाबले  साम्हाः अजिमाया नां ङ्यनेमना तर थुखे थँबहि पाखे जातिका अजिमाया दुथें हे चुली अजिमा व फुसिंख्यः अजिमान दु धया थाय् केनदिल । वयक भाजुं  चुलिं अजिमा दु धाथाय् वना स्वया । धाथें हे अन छगु  पिगंः दुगु खना जिं थःगु आस्था कथं द्यः भागियाना ।   अन अजिमा पिगंःया अवस्था खनाबले जिगु मन भच्चा गथखेसे च्वनावल । पिगंःदुगु थासेहे न्हुम्ह गणेद्यः स्थापनायानतगु गणेद्यःया प्रस्तर मूर्तिइ बाहिकय्  अन अमूर्त पिगंःया छुंन द्यःपिन्त पूजायनातगु चिं तकन मखना । थँबहि थजागु घना वस्ति दुगु लागाया छगु अष्टमातृका पिगंःलय् न्हि न्हिकथं सुनान पूजायाना वया च्वंगु छुं हे अवशेषत खनेमदु । व अन जखः दुपिं गैह्र नेवाः तेसं व पिगंः द्यः नेवारहरुको देवता जक धया छुं मेगु धाय् मफुगु खना  अननं अन जखः रैथाने नेवाःपिंके ङ्यनेकने यानाबले पिगंः अजिमा कथं  ईलेबेलानखःचखः बलय् पूजायाना वयाच्वनागु दु तर पिगंः अजिमाया नां व मेगु छुं खँत बारे मस्यूगु खँ कनादिल ।  

       अननजि भगवानबहाः दुनय वना अनयाया द्यः पजारीयाके ङ्यना। https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3671602076264544&id=100002443637010 

भगवानबहाः दुनेया द्यःपालायाके नं अन पिगंः अजिमा दुगु जानकारी दुसा न अजिमा नां मस्यूगु खँ कनादिल । भगवानबहाःया द्यःया पुजारी .......भनाई कथं हरिनागया न्हृयने लागाय् दुम्ह व पिगंःअजिमा भगवान सिंहशार्थबाहुया पिनय तयातम्ह नइनी  कलाखः धागुङ्यना। अथे जुयाहे चकंद्यःरुपि भगवान शिंहसार्थबाहुया जात्रा होलि पुन्हिंबलय् बाजं थाना देय जात्रा जुइगु इलय्  संकटमोचन भगवती द्यः थाय्निसे गलक्वापाखा चुक तक बाजं दिकेमागु चलन दुगु । अन लागाय् छाय् बाजं दिकिमागु खः धया न्ह्यसःय जवाफय् वकयाभनाई कथं बाजं थाना वनेबलय् भगवानद्यःया पिनय तयातम्हरुपि व नइनी कलारुपि अजिमाँन जात्राय पंगःबिई धईगु भनाइदु  धयादि । 

     अनलिपा जि अन लागाया पुलांम्ह वडा अध्यक्ष भाजु विश्वम्भर प्रधानजुया छेँ हे वना नापला अजिमाया नांयाबारे व अजिमा नापं स्वापुुगु ङ्यनाखँत छुं दु मदु ङ्यना । अजिमा नां मस्यूगु तर व अजिमा भगवानया कला मखु भगवानद्यःया नइनी कला संकटमोचन भगवती जःखः दएमा धयादिल । तर प्रधानजुया भनाई कथं संकटमोचन भगवती दुगु जःखः गन मेम्ह नइनी अजिमा मखना वाय् जिं लुईके मफु । अथेहे हान जिं अन पुलांगु वडा कार्यालय च्वंथाये जःखः ङ्यनेकने यानबलय् छम्ह हेराकाजी महर्जन भाजु नं व अजिमाया नां चुलिं अजिमा हे खः धयादिल । तर येँ देशय नेवाः तेसं चुलिं अजिमा धया हनेकनेयाना वया च्वंपिं मेमेपिं थायेथासे अजिमापिं खनेदत गथेकि बिज्यासः अजिमादेगःया लिनउय् अथेहेतु ताहाचल न चुलिं अजिमा ।  बिज्याःसः व ताहचलया चुलिं अजिमाथाय्  न्हापा न्हापा साः, म्य चोले लहिगु लजगाः यानावपिं नायः समुदापिसं दयँ दस हे चुलींशिवा पूजायाना वया च्वंगु व सा, म्ये व चोलेया न्हापम्ह मचा बुईबलय् न्हापागु दुरु अनथःथःगु लागाःया चुलिं अजिमाथाय् छाय् मागु परम्परागत सांस्कृतिक चलन दुगु । गथेकि यल चापागाउँ लागाया सा, म्ये व चोले लहिपिसं  बस्तुभाउया मचा बुईगुबखतय न्हापागु बिभूत दुरु अनया बज्रबाराही अजिमा पिठ देगः न्हेयने च्वना च्वंम्ह लोहँयाम्ह तधीकम्ह  म्येया मूर्ति( बाराही अजिमाया बाहँ )यात छायेमागु परम्परागत सांस्कृति दु ।  ङ्यने दु कथं म अझ मेमे थाय् नं चुलीं अजिमा दय् फु धईगु खँ न  दुगुलिं थँबहिया व  चुलीं अजिमा धाम्ह हे थ्यासफुखय् च्वयातकथंया थँबहिया साम्हाः अजिमा वहे खः धाय् मफया च्वंगु अवस्थाय् । छम्ह पासां थँबहि लागाःदुनय साम्हाः अजिमा केना येँदेया मुख्य अष्टमातृका अजिमा पिगंः केना तगु छगु नक्शा जिगु फेशबुकया मेशन्जर च्छ्वयाहगु स्वय् खँबले मेपिं सूं सःस्यूपिसं थँबहि हरिनागया न्ह्यनयेया व पिगंः साम्हाः अजिमा मखु मधातलेया अवस्थाय् तक जिं व साम्हाः अजिमा हे खः धईकथं निष्कर्ष याना ।

      "अहिलेको कोलाहाल शहरको भिडभाडमा लुप्त भएको अवस्थामा रहेको अनि ठमेल, गलक्वपाख, र सामाखुसी क्षेत्रभित्र पर्न सक्ने साम्हाः अजिमा"  धयातम्ह अजिमा   जिगु अध्यनया निष्कर्ष कथं वहे सामसारा बुटिक होटल कम्पाउण्ड दुने लाम्ह अनया छुं स्थानियतेसं चुलीं अजिमा धाम्ह वाय्  चुलीं अजिमा हे " साम्हाः अजिमा मानेयानागु जुल ।

        येँ देयेया छगु सांस्कृति सम्पदाया रुपय व  थन येँदेय्या मुख्य अष्टमातृका अजिमा पिगंःलय् दुनय लाम्ह अष्टमातृका पिगंः(पिठ) अन दु धईगु प्रचार प्रसारयाना लुप्त अवस्थां उजागरयाना समनजय् न्ह्यनय् ब्वयेमागु खनेदु ।

#प्रकाशमानशिल्पकार   

****

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3671602076264544&id=100002443637010

****

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3685033558254729&id=100002443637010

 #$$$

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3705302726227812&id=100002443637010

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3685033558254729&id=100002443637010

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3624008947690524&id=100002443637010

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3622480697843349&id=100002443637010